Het mannetje op je schouder
Als mens zijn we gezegend met een oordelend vermogen. Een vermogen om goed en kwaad te onderscheiden. Dat oordelend vermogen kan je soms behoorlijk helpen. Tegelijkertijd kan dat oordelend vermogen je ook behoorlijk dwars zitten. Dit artikel gaat over hoe je jezelf beoordeeld en soms zelfs veroordeeld. Over hoe er steeds een mannetje op je schouder zit dat constant met je meekijkt en dat oordeelt over hoe jij de dingen doet. En hoe dat mannetje ongelooflijk in de weg kan zitten. En wat je daar aan kan doen.
Als je je steeds bewust zou zijn van dat oordeel of die mening, dan zou het leven nog behoorlijk makkelijk zijn. Wat dat mannetje op je schouder zo moeilijk maakt, is dat je je er in de meeste gevallen helemaal niet bewust van bent. Dat het niet eens voelt alsof er een oordeel is gegeven. Maar dat je het gewoon aanneemt alsof het zo is. Dat je aanneemt dat zo de wereld in elkaar steekt. Dat dat de waarheid over de wereld is.
Er gebeurt iets en je bent boos. Of je wordt verdrietig. Iets maakt je blij. Dat is OK. Dat heb je goed gedaan. Je belt een vriend op en krijgt ruzie. Dat heb je niet zo goed gedaan. Je zit in een vergadering en haalt niet datgene binnen waar je eigenlijk voor ging. Ook dat heb je niet zo goed gedaan. Dat rapport heb je geweldig geschreven. Heel mooi. En dan vindt je baas het niet zo goed. Heb je het dan eigenlijk niet zo goed gedaan?
Heb je je wel eens afgevraagd wat voor oordeel je buurman over die situatie zou hebben? of je collega? of je partner? of je broer of zus? Zouden die zich er ook zo druk over maken? Zouden die ook zo betrokken zijn? Het zichzelf zo onwijs aanrekenen?
Jezelf losmaken van dat mannetje op je schouder, betekent in eerste instantie kennismaken met dat mannetje. Wie is dat eigenlijk? Hoe komt het dat dat mannetje overal wat van vindt? Waar baseert dat mannetje al zijn bevindingen op? Ga eens kijken naar waar dat oordeel over jezelf in een situatie vandaan komt. Waar bestaat de realiteit uit en waar bestaat dat oordeel uit? Neem nou dat rapport dat je geschreven hebt, en dat je zo geweldig vindt. Waarom is dat zo geweldig? Wat heb je er daadwerkelijk aan gedaan? Wat is de inhoud? Waar heb je de inhoud op gebaseerd? Hoeveel inspanning heb je er in gestoken om het te schrijven? Wat is er anders aan dit rapport dan al die andere rapporten die je geschreven hebt en zo normaal vindt? Dat is de realiteit. En waarom ervaar je het nou als zo geweldig? Dat is het mannetje.
Stel nou eens dat je een project gaat doen, waar je erg tegenop ziet. Tenminste, een project waar je geen zin in hebt. Omdat jij die materie niet leuk vindt. Omdat het saai is. Omdat jij eigenlijk wel wat beters kan doen. Meer in je mars hebt. Dit meer productiewerk is dan dat je iets creëert. Meer van hetzelfde. Een hoogstaand project zal het niet worden. Gewoon omdat je van te voren al bepaald hebt hoe het is. Zonder dat je het weet. Zonder dat je het bent tegengekomen. Maar het mannetje op je schouder heeft je al verteld wat er allemaal mee is. En dan wordt het ongelooflijk ingewikkeld om nog onbevooroordeeld een goede klus te doen. Het wordt als het ware een "self-fullfilling prophecy".