Voorbereiden op de juiste baan zoeken, vinden, krijgen, kiezen.
Waarschijnlijk ligt de belangrijkste stap in het vinden van de “ideale” baan niet zozeer in de aangeboden vacatures en het vinden van die vacatures, je sollicitatiebrief met CV, het sollicitatiegesprek en het uiteindelijk krijgen van die baan, maar vooral in de voorbereiding op dat hele proces. Die voorbereiding bepaalt namelijk de houding waarmee je in het sollicitatieproces staat.
Op het moment dat mensen naar een nieuwe baan op zoek gaan, benaderen zij dat proces vooral vanuit het oogpunt van wat er aangeboden wordt. Wat voor banen zijn er en welke baan past dan bij mij. Je kijkt om je heen wat er is en kiest daar uit. Ook het sollicitatiegesprek wordt vaak vanuit deze houding gevoerd. De werkgever heeft een baan en die wil je graag hebben. Daarbij ontstaat er een zekere mate van ongelijkheid tussen werkgever en sollicitant. De één heeft iets en de ander wil het hebben. Op dat moment is er afhankelijkheid. Er is op dat moment geen gezamenlijkheid. Terwijl het uiteindelijk toch om die gezamenlijkheid gaat. Dat is waar werkgever en werknemer elkaar vinden. De één wil iets gedaan hebben, de ander heeft iets te bieden. Daar kun je beiden even blij van worden.
Wat kun je doen in de voorbereiding?
Het vinden van de juiste baan is in eerste instantie een proces van zelfonderzoek. Dat klinkt misschien raar want het vinden van een baan zou toch eigenlijk moeten starten bij het zoeken naar advertenties van functies die je wel wat lijken?
Weten wie je bent. Weten wat je kan. Je waarde kennen. Je beperkingen kennen. Je motivatie zien. Niet alleen ten aanzien van de inhoud van je vak, maar ook ten aanzien van de sociale factoren van je vak. De omgeving duidelijk krijgen waarin jij je lekker voelt en tot bloei kan komen. Kijken naar wat je redenen zijn om tot een nieuwe baan te komen. Niet alleen vanuit de situatie waar je uit weg wilt maar ook vanuit het perspectief waar je naar toe wilt.
Die activiteit van zelfonderzoek is misschien wel de meest ondergewaardeerde activiteit in het proces om te komen tot een nieuwe baan. Terwijl dat eigenlijk de basis van alles is. De onderwaardering van die activiteit komt voort uit het feit dat veel mensen eigenlijk wel denken te weten wie ze zijn en wat ze willen. Iedereen heeft daar immers wel een gevoel over. Je hebt toch immers een opleiding gevolgd en ervaring opgedaan? Dan hoort dat daar toch gewoon op aan te sluiten?
Maar hoe helder kan je dat gevoel over wat voor jou de juiste baan is maken? Onder woorden brengen?
Hoe belangrijk die zelfkennis is, blijkt vaak tijdens het sollicitatiegesprek. Stel je zelf maar eens voor dat je een sollicitatiegesprek voert vanuit een houding waar je zo ongeveer wel denkt dat de baan waar je op solliciteert wel bij je past, of een sollicitatiegesprek waarbij je weet dat de baan waarop je solliciteert klopt. In hart en nieren. Dat zijn twee totaal verschillende sollicitatiegesprekken.
Een kleine stap in het proces van vaststellen wat voor jou de juiste baan is, is het bepalen van de juiste arbeidsvoorwaarden. Vaak vertelt het proces van zelfonderzoek al heel veel over de juiste arbeidsvoorwaarden. Het vertelt iets over de omgeving die bij je past, hoe een baan zich moet verhouden tot je privéleven, welke groeimogelijkheden er voor jou noodzakelijk zijn, etc. Vaak kan je vanuit je leven ook al redelijk vaststellen wat de primaire arbeidsvoorwaarden voor jou moeten zijn zoals een salaris.
Als derde stap in het voorbereiden van het vinden van een nieuwe baan kun je voor jezelf vaststellen waar voor jou de onderhandelingsruimte ligt. Als de ideale baan nu niet bestaat, dan zul je op bepaalde punten moeten inleveren. Op welke punten ben je bereid om met wat minder genoegen te nemen? En tot hoever wil je daarbij gaan zonder dat het een half jaar nadat je in je nieuwe baan bent gestart gaat knagen?
Aandacht voor waar je vandaan komt
Een belangrijk uitgangspunt naar een nieuwe functie is waar je vandaan komt. Soms zal dat vanuit een innerlijke drang komen naar verder, meer of iets anders maar soms zal het ook zo zijn dat je gedwongen wordt door de omstandigheden. Door ontslag, het UWV, de Gemeente, etc.
Naar een nieuwe baan gaan is ook een proces van aandacht hebben voor waar je vandaan komt. Voor de redenen waarom je in die nieuwe baan stapt. Voor welke weg je te lopen hebt om naar een nieuwe baan te komen. Zoals innerlijke drijfveren natuurlijk om andere aandacht vragen dan externe factoren die je op je weg naar een nieuwe baan sturen.
Vaak worden verschillende trajecten om naar een nieuwe baan te komen op een hoop geveegd. Zoals bijvoorbeeld onder de noemer “reïntegreren”. Toch is de ene situatie helemaal niet gelijk aan de andere. Zo zal iemand die uit de WAJONG regeling (WAO voor jongeren) komt eerder integreren dan reïntegreren. Bedenk jezelf dan ook altijd dat het komen naar een nieuwe baan hetzelfde is als naar Utrecht gaan. Als je in Maastricht bent vraagt dat om een heel andere weg dan op het moment dat je in Groningen bent. En alle variaties daartussen.
Naar een nieuwe baan komen is niet voor iedereen dezelfde weg van CV opstellen, sollicitatiebrieven schrijven, sollicitatiegesprekken voeren, etc. Het is een persoonlijk proces. Een proces dat van jou is en jouw individuele kenmerken draagt.
