Het perspectief van gisteren en vandaag

Gisteren is er iets gebeurt is waardoor je vandaag bent zoals je bent. Het verleden dat je met je meedraagt heeft je gevormd. De ervaringen die je hebt gehad. Dat wat je cognitief en emotioneel geleerd hebt. En dat beïnvloedt vandaag. Dat heeft je gevormd zoals je bent. Vandaag ben je wie je bent. Vandaag doe je het zoals je het doet. En daar heb je het mee te doen.

Zeker als wie je vandaag bent jezelf in de weg staat, hebben we als mens de natuurlijke neiging om dat van gisteren op te gaan lossen. Stel je maar eens voor dat je in je opvoeding altijd hebt meegekregen dat je toch niets waard was. Of dat het belangrijk is om je aan te sluiten bij de grote massa. “Doe maar normaal dan doe je al raar genoeg”. Dan kan dat nu de uitwerking hebben dat je het gevoel hebt dat je er toch iets mee moet. Gewoon omdat er meer in je zit. Dus ga je er mee aan de slag. Je gaat je proberen los te maken van alle ideeën die je tijdens je opvoeding hebt meegekregen.

Stel je eens voor dat je door van alles en nog wat, wat er op je werk gebeurd is burnout bent geraakt. Dan ben je vandaag burnout en heb je daar wat mee te doen. Je gaat werken aan je energie, je gaat werken aan je emoties, je gaat verwerken wat er allemaal gebeurd is. Je gaat proberen nieuw gedraag aan te leren dat voorkomt dat je in de toekomst weer burnout wordt.

Stel je eens voor dat het niet zo lekker in je relatie loopt. Er zijn dingen gebeurd waardoor je nu vertrouwen mist. Dingen waar je boos over bent. Er is afstand gekomen. Dus ga je daarmee aan de slag. Je gaat werken aan het gemis van vertrouwen, je gaat je boosheid en de dingen die gebeurd zijn een plek geven. Je gaat kijken of je nader tot elkaar kunt komen, de afstand kunt verkleinen. Je hebt misschien ontdekt dat het leven een stukje lichter kan zijn. Je hebt misschien ontdekt dat als je mediteert het je beter lukt om je eigen grond in de dag vast te houden.

Je hebt misschien ontdekt dat als je bewustzijnstraining doet, het leven dichter bij jezelf komt te staan. Dus geef je daar vorm aan. Mediteer je af en toe of blijf je steeds werken aan bewustzijn.

Geschiedenis

Inmiddels al weer meer dan 100 jaar geleden zette Freud de eerste stappen op de weg van het werken aan de mens. De psyche van de mens. De psychoanalyse werd geboren. Je nam plaats op een bank, en sprak over van alles dat je bezig hield, gebeurd was. Uit het zicht van de therapeut, vaak meerdere malen per week, soms voor vele jaren lang. In de betrekkelijk korte periode van 100 jaar zijn de ontwikkelingen van de kennis van de mens hard gegaan. De eerste psychologische stromingen (behaviorisme en psychoanalyse) gingen vooral uit van het verleden. In de jaren 60 van de vorige eeuw kwam daar het heden bij in de humanistische stroming. In de daarop volgende transpersoonlijke psychologie kwam er plaats voor een “ruimer” of “hoger bewustzijn”. De vraag rees of er niet een deel was van ervaring en bewustzijn dat wij nog niet kenden. Iets dat (misschien) in de toekomst ligt.

Een beweeglijk vakgebied. Er zijn grote stappen gemaakt. Het veld is breder geworden, er zijn vele vormen van aanpak, van “werken aan jezelf”, bijgekomen. Van zeer wetenschappelijk onderbouwd tot zeer spiritueel. Oosterse en westerse stromingen lijken elkaar te vinden, aan te spreken en tegen te spreken. Ook is het vakgebied steeds meer geïntegreerd in de samenleving. Ben je niet meer “gek” als je van een psycholoog, therapeut of counsellor gebruik maakt. Zijn er zelfs hele toegankelijke “zelfhulp” mechanismen in de vorm van televisieprogramma’s, websites en boeken gekomen.
Mijmerend over dat vakgebied realiseerde ik me dat we door de geschiedenis steeds meer van gisteren naar vandaag zijn gekomen. In de oude psychoanalyse ging het volledig over gisteren. Waren het de verhalen van gisteren. Nu wordt vooral gewerkt met vandaag. Ook aan de meer populair wetenschappelijke kant komen we dit tegen. “De kracht van het Nu” is belangrijk geworden. We zijn bezig om steeds meer te “Zijn”. Leven met vandaag.

Niet alleen op emotioneel niveau, maar ook op gedragsmatig niveau. Leven met de dag van vandaag. Vandaag zijn we in staat om het anders te doen dan gisteren.

Gaat het wel over gisteren en vandaag? of eigenlijk over morgen?

Misschien gaat het allemaal wel niet over gisteren of vandaag. Als we leven in de kracht van het Nu, dan is het nu al weer voorbij. Dus hoe is het nou in vredesnaam mogelijk om Nu te leven als Nu al weer voorbij is? Als we onze aandacht, focus en toewijding bij het Nu leggen, dan leggen we onze aandacht, focus en toewijding eigenlijk bij iets dat per definitie al voorbij is.
Als we zo bezig zijn om steeds meer te “Zijn”, hoe zit het dan met “worden”? Leven is beweging, is energie. Daar past “worden” veel meer bij dan “zijn”. Iets wat is, staat per definitie stil. Want als het aan verandering of beweging onderhevig is, dan is het aan het “worden”.

Misschien zou je zelfs kunnen zeggen dat “Zijn” een staat van worden is. Een gefixeerd moment van “worden”. Een "worden" dat de weg van je toekomst is.

De weg van je toekomst bewandelen

Jezelf realiseren. Helemaal zijn wie je bent, zonder beperkingen. Je dromen realiseren. Doen wat klopt voor jou. Tot grote hoogte stijgen. Uit je ingewikkelde situatie stappen. Waarmaken waar het leven over gaat. Iets neerzetten. Je doelen bereiken. Zonder beperkingen leven. Je top bereiken en meer.

Dat is de weg van je toekomst bewandelen.

Concreet is de weg van je toekomst bewandelen het werk doen wat je wilt, carrière maken zoals dat bij je past, het salaris verdienen dat bij je hoort, in relatie zijn zoals dat gaaf is voor jou, een woonomgeving waar jij in thuis hoort. Niet vanuit de beperkingen zoals je tot vandaag gekomen bent maar vanuit datgene wat je vandaag alleen nog in je stoutste dromen voor mogelijk houdt.

De weg van je toekomst ligt open. Door visionair te worden. Een visie op je leven te ontwikkelen en door die visie te gaan leven. Daar vorm aan te geven. De juiste stappen te zetten, je niet te laten afleiden.

Visionair worden

De weg van je toekomst bewandel je door je toekomst deel te gaan laten worden van vandaag. Op een heel concrete manier en op een zuiver gevoelsmatige manier. Dat doe je door jezelf een beeld te gaan vormen over de toekomst. Door gevoel voor je toekomst te ontwikkelen. Zodat je toekomst ook deel gaat uitmaken van je zenuwuiteinden. Door een ongebreidelde en onbegrensde visie op je toekomst te gaan hebben. Dat is visionair worden.

Een gemeenschappelijkheid van alle mensen die iets in hun leven bereikten, was dat ze iets voor ogen hadden. Een visie op hun leven en de doelen in dat leven hadden. Dat nodigt ook jou uit om een visie te ontwikkelen op datgene wat je wilt bereiken.

De weg van je toekomst bewandelen begint bij jezelf toestaan te dromen. Een weg van filosoferen. Een weg van beeldvormen. Van gevoel over morgen toelaten. De weg van je toekomst bewandelen is durven leven voorbij de begrenzingen van vandaag.

Als nou alles is toegestaan, als alles zou kunnen, wat zou je dan gaan doen? Hoe zou je leven er dan uitzien? Wat vind je eigenlijk belangrijk?

Als je iedere baan kon krijgen, elk werk zou kunnen vormgeven, wat voor baan zou je dan doen? Hoe zou dat eruit zien? Wat zou je doen? Hoe zou je je voelen? Waar zou dat zijn? En met wie? Hoe zou een dag eruit zien?

Stel je nou de ideale relatie eens voor … Hoe zou die eruit zien? Hoe verblijven jullie met elkaar? Wat zijn de activiteiten die daarin vorm krijgen? Wat is de geborgenheid die je bij elkaar ervaart? Wat is het ritme van jullie leven?

En hoe zit het met jouw “thuis”. Wat is jouw thuis? Hoe ziet dat eruit?

Dromen over je leven, beeldvormen over je toekomst is vooral de ruis van vandaag uitfilteren. Aan de beperkingen en begrenzingen van vandaag even geen aandacht besteden. Op het moment dat je vanaf vandaag je toekomst vorm gaat geven, komt dat vanzelf wel aan de orde. Heb vertrouwen.

Visionair worden is niet onmiddellijk streven naar “wereld vrede” of een ander groot levensdoel, maar gaat over alles in je leven. De grote én kleine dingen in je leven. De kamer die je nog wilt schilderen, het contact dat je eigenlijk weer zou willen aanhalen, een passie in je die naar vorm zoekt. Alles heeft een toekomst. Zelfs als dat is dat iets geen deel meer van je leven uitmaakt, ook dat is toekomst.

Stel je nou eens voor dat je sport. Zou jij je dan kunnen bedenken dat je wereldkampioen kan worden? Waarschijnlijk is de eerste voorwaarde voor het worden van wereldkampioen dat je je kunt voorstellen dat je dat wordt. Als je je dat niet kunt voorstellen, zul je het zeker niet worden.

Stel nou eens dat je naar de top, of ergens rondom de top, van je vakgebied toe wil. Dat is al een lastig gegeven, want dat is niet jouw unieke plaats in deze wereld maar een plaats die gedefinieerd wordt door anderen (de top) en die hebben allemaal een andere weg in het leven bewandeld. Maar, het is een uitgangspunt. Het is een punt aan de horizon waar je een blik op hebt. Vanuit dat punt kun je gaan beeldvormen. Wat doe je of maak je als je op dat punt bent aangekomen? En dan gaat het niet over wat die mensen doen of maken die al op dat punt zijn, maar wat jij doet of maakt op dat punt. Wat verdien je op dat punt? Wat voor auto rijd je rond op dat punt? In wat voor omgeving ben je dan aan het werk? Hoe combineert je privé-leven op dat moment met je werkomgeving? Hoe voel jij je als je daar bent?
Je kunt jezelf in een dergelijk geval heel concreet bijstaan in je beeldvormingsproces. Ga eens een gesprek aan met iemand die zich al in het gebied bevindt waar jij naar toe wilt. Is dat eng of zijn er hobbels die je moet nemen om dat gesprek aan te gaan, neem ze dan. De weg van je toekomst bewandelen vraagt om toewijding en moed.

Vragen aan jezelf

Vragen die je jezelf in het dagelijks leven, op weg naar de toekomst, kunt stellen zijn:

• Wat is hier in wording?
• Wat is de beweging die van mij gevraagd wordt op de weg van mijn toekomst?

Neem die twee hele simpele vragen nou eens, en probeer die eens uit om uit het diepst van jezelf te beantwoorden in een heel concrete situatie vandaag.

De eerste vraag helpt je vast te stellen waar je bent. Wat er aan het gebeuren is. In het perspectief van het wordingsproces. Op dat wat er gebeurt kun je reageren. De weg van je toekomst bewandelen vraagt echter niet om reactie, maar vraagt om actie en sturing. Jouw actie en sturing. Dus, wat is de stap die jij te nemen hebt? Wat heb je te zeggen of te doen om op de weg van jouw toekomst te blijven? Waar wil je op dit moment uitkomen dat ook past op het pad waar je uiteindelijk uit wil komen?

Neem nou eens een simpel voorbeeld waarin iemand iets lelijks tegen je zegt. Je kunt daarop reageren. Iets lelijks terugzeggen, iemand negeren, etc. Je kunt je ook afvragen wat er in wording is op het moment dat jij gaat reageren. Als je reageert dan laat je je leiden door lelijke dingen. Wil jij geleid worden door datgene wat er vanuit de omgeving op je afkomt? Slaan jullie dan samen niet de weg van lelijke dingen in? En past dat bij jouw toekomst? Hoort dat bij jou? Wat zou er gebeuren als jij de leiding neemt in tegenstelling tot de lelijke dingen die de leiding nemen?

Hoewel deze twee concrete vragen houvast bieden om vorm te vinden om de weg van je toekomst te bewandelen, doen ze tegelijkertijd veel te veel te kort aan de weg van je toekomst bewandelen. Met alleen die vragen kom je er namelijk niet.

De weg van wording is een weg van energie die de juiste kant gaat uitstromen

Het leven is eigenlijk voortgaande energie. Kijk maar eens wat er gebeurd als je geen voeding of drinken meer tot je neemt. Uiteindelijk houdt je levensenergie dan op. De grote vraag is echter waar die energie naar toe gaat. In hoeverre die energie gericht is of alle kanten uit gaat. Met een visie op je leven, een beeld over de toekomst ben je in staat om daar de stroming van die energie op af te stemmen. Want waarom zou je de weg links van jou gaan verkennen als jouw doel ter rechterzijde ligt?

Zijn en Worden

Om te kunnen worden is het noodzakelijk om te kunnen zijn. Zolang je nog aan het vechten bent met wie je bent, ben je zeker nog niet aan worden toe. Worden wordt dan een vlucht om niet te hoeven zijn. Kunnen zijn op alle lagen van jezelf, gedragsmatig, emotioneel, intellectueel en spiritueel is een voorwaarde om te kunnen worden. (Interessant is overigens dat het kunnen zijn op alle lagen van jezelf, gedragsmatig, emotioneel, intellectueel en spiritueel ook een weg van wording is.)
Stel je eens voor dat je niet tevreden bent met het werk dat je doet of de relatie die je hebt. Als je van daaruit een worden gaat definiëren dan is je worden beladen met de situatie die is. Het is geen vrij worden.
Om je vrije worden over je werk of je relatie te definiëren is het belangrijk dat je los bent van datgene wat is. Dat je los bent van het werk dat is of de relatie die is.
Worden kan in die zin niet vertaald worden naar “anders”. Er is een vrije wil om te worden en er is een wil om te veranderen. Dat zijn twee heel verschillende dingen. De weg van je toekomst bewandelen is geen weg van veranderen van wat is.

Worden als levenshouding

De weg van je toekomst bewandelen, bezig zijn met wording, is niet een kwestie van dat als middel een keer toepassen. Stel je maar eens voor dat je de top in je vakgebied wilt bereiken. Dat vraagt dan niet om dat specifieke item op de manier van wording aan te pakken en de rest van je leven gewoon door te leven zoals je dat nu doet. Daarvoor helpt het niet om de weg van wording alleen maar daarvoor in te zetten. De weg van wording is veel breder nodig. Het gaat om een levenshouding. Een levenshouding waarin je op alle gebieden steeds bezig bent om te “worden”.

Onbegrensdheid

De weg van wording is de weg van onbegrensdheid. De weg van oneindige mogelijkheden. Leven zonder grenzen. Als jij gelooft dat diegene die voor een dubbeltje geboren is nooit een kwartje zal worden, dan is dat jouw beeld van het leven, en het leven zal zich dan ook daarbinnen afspelen. Tot het moment dat je leert dat grenzen eigenlijk niet bestaan. Tot het moment dat je de onbegrensdheid leert kennen. Dat er dubbeltjes zijn, kwartjes (en om nog even in het oude geld te blijven) guldens, rijksdaalders, etc. Of misschien is zelfs dat wel niet waar en zijn er euro’s …
Iedere grens die je ervaart, is alleen maar jouw ervaring. Voorbij je ervaring is de werkelijke grootsheid van het bestaan. De oneindigheid.

We laten ons tegenhouden door het “Hoe?”

Vaak laten we op onze weg van wording tegenhouden door het “hoe”. Je wilt iets bereiken, je wilt iets worden, maar je weet niet “hoe”. Dus gaat de energie ook niet die kant uit stromen. Eigenlijk willen we van tevoren een uitgeschreven weg hebben hoe we iets bereiken. Dan wordt dat duidelijk, weten we wat ons te doen staat. Maar stel nou eens dat je zonder exact te weten hoe je de weg aflegt, toch de weg gaat lopen?
Ons denken heeft behoefte aan houvast. Want je weet immers nooit wat er kan gebeuren als je geen houvast hebt.
Het zoeken naar het hoe en het niet weten van het hoe heeft nog een andere kant in zich in het proces van wording. Een hele paradoxale kant. Eigenlijk ben je een beeld van de toekomst aan het vormgeven waarin niet duidelijk is hoe je er komt. Je gaat dan ook ervaren dat je er niet komt omdat er geen antwoord op de vraag “hoe” is. Het paradoxale is dan ook dat, hoe graag je ook wil, je er niet zal komen. Dus terwijl we op zoek zijn naar het “hoe” stopt de energie richting het doel.
De eerste stap op de weg naar je toekomst is vertrouwen hebben in het feit dat het “hoe” zich aandient op het tijdstip dat dat noodzakelijk is. Besef te hebben dat als je je beeldvorming over de toekomst laat tegenhouden omdat je geen antwoord op de vraag “hoe?” hebt, de energie ook niet richting die toekomst zal gaan vloeien.

De toekomst en ontwikkeling

Onze natuurlijke neiging is om ons te ontwikkelen. Om verder te leren om te groeien. Die natuurlijke neiging ligt waarschijnlijk erg dicht bij ons evolutie proces, is daar in zekere zin mee verbonden. Onze grootouders hebben zich ontwikkeld en dat doorgegeven aan onze ouders. Onze ouders kregen daardoor een ander startpunt mee en hebben zich ook weer verder ontwikkeld. Dat is het startpunt dat wij meekregen en ook wij zijn bezig ons te ontwikkelen en zullen dat weer doorgeven aan onze kinderen. Zo ontvouwt zich het evolutieproces.
In zekere zin gaan we daarbij dus steeds verder op een ingeslagen weg. Vanaf het startpunt ontwikkelen we ons verder. Maar wat nou als je dromen, wensen en verlangens nu eens niet op die natuurlijke weg van ontwikkeling liggen? Als die eigenlijk veel verder weg liggen of in een heel andere richting?
De weg van je toekomst bewandelen betekent richting vinden in het punt waar je naar toe wilt, niet in het punt waar je vandaan komt. Misschien vraag dat in jouw leven, werk of relatie wel niet om evolutie maar om revolutie.

De toekomst en afhankelijkheid

Bij het dromen over je toekomst zul je afhankelijkheid van de wereld tegen komen. Je wilt een baan bij Shell, dus zal Shell jou moeten willen. Je wil een relatie met Pietje, dus zal Pietje je moeten willen. Je wil een grote reis maken, dus zal je werkgever je toe moeten staan die reis te maken. Allemaal voorbeelden waarin afhankelijkheid van de wereld naar voren komt. Je zou op dat punt kunnen stoppen met dromen. De wereld staat het je niet toe, dus is je droom niet haalbaar.
Daar waar afhankelijkheid ontstaat is het geen punt om te stoppen met dromen, maar juist een punt om nog meer naar je droom te gaan kijken (waar gaat je droom eigenlijk over?) en om te onderzoeken wat er na dat punt op je weg ligt.
Sta jezelf maar eens toe om van het “worst-case scenario” uit te gaan. Je baas staat je geen tijd toe, Pietje wil niet, Shell wil je niet hebben. Wat ga je dan doen om je droom te realiseren?

Een voorwaardelijke toekomst

Als je een visie op je toekomst gaat ontwikkelen, zul je tegenkomen dat er voorwaarden aan die visie verbonden zijn. “Ik moet eerst … voordat …”. Wat er op zo’n moment gebeurd is dat de beperkingen van vandaag een rol gaan spelen. Je relateert de beperkingen van vandaag aan jouw toekomst. Tegelijkertijd verteld het “Ik moet eerst …” iets over wat je wilt. Stel nou dat je dat eens los trekt van het doel in je toekomst, wordt dan het “eerst …” een doel in je leven? Iets waar je over droomt? Of blijft het nog steeds een voorwaarde voor iets anders?
Naast het feit dat de voorwaarde vaak gaat over de beperking van vandaag (en niet over de toekomst, schuilt er een gevaar in voorwaarden aan je toekomst stellen dat je energie zich uiteindelijk richt op de voorwaarden van de droom en niet meer op de droom zelf.

Het niets binnen stappen

De toekomst is een onbekend gebied. Dat betekent dus dat alles wat je doet, en dat bekend is, in zekere zin nog over het verleden gaat. Ook de manier waarop je de toekomst binnenstapt is eigenlijk onbekend gebied voor jou. Iedere methode die je daarvoor gebruikt zal in zekere zin dus ook niet werken. Maar goed, als je niets doet, gebeurt er ook niets. Dus heb je een handvat nodig. Desnoods van een methode. Gewoon omdat je nog niet weet wat er in de toekomst is.

Laat je niet afleiden

De weg van je toekomst bewandelen is jezelf richten. Is leven met de dingen waar het leven voor jou over gaat. Tegelijkertijd komt er van alles in het dagelijks leven langs. Mooie dingen, vreselijke dingen. Daar schuilt natuurlijk een grote valkuil in, dat je je door al die dingen zou kunnen laten afleiden. Afleiden van het proces van wording dat in jou plaats vindt. Stel je maar eens voor dat je in jouw proces van wording tot stilstand lijkt te komen. Dan kun je je af laten leiden door die stilstand. Of stel je eens voor dat er iets anders langskomt dat er geweldig uitziet, zou je dat dan niet veel beter kunnen gaan doen?
Jezelf niet laten afleiden van je proces van wording is niet oogkleppen opzetten zodat je alles wat langskomt niet meer ziet. Je wordt dan een soort van ongeleid projectiel met geen enkel oog voor de wereld waarin je leeft. Jezelf niet laten afleiden betekent wijsheid inzetten in je proces van wording. Vooral je oogkleppen afzetten en kijken naar je proces van wording en de wereld om je heen, kijken naar je leven, en steeds wijsheid betrachten in de energie die aan het stromen is.

De toekomst en probleemgebieden

Veel op deze site gaat over probleemgebieden. Over mensen die last hebben van werkdruk of stress, mensen met een burnout, relatieproblemen, werkgerelateerde problemen, etc.
Vaak gaan die artikelen over hoe je daar mee omgaat. Meestal zit daar ook wel een toekomst element in verscholen, een element waarin je houvast vindt om uit je probleem te stappen, om voorbij je probleem te groeien.
Vanuit het bewandelen van de weg van je toekomst kun je ook op een andere manier naar die problemen kijken. Je zou kunnen zeggen dat iedere aandacht die je besteedt aan het probleem verspilde moeite is. Je bent dan namelijk niet op weg naar je toekomst maar je bent dan de weg van je verleden aan het bewandelen. De weg van de werkdruk, stress, burnout, het relatieprobleem of het werkprobleem. Daarmee rijst de vraag hoe de weg van je toekomst bewandelen zich dan verhoudt tot die probleemgebieden. Tegelijkertijd geeft de weg van je toekomst bewandelen daar ook het antwoord op. Hoe ziet je leven er zonder de stress of burnout out? Hoe ziet je relatie er zonder die relatieproblemen uit? Hoe voel jij je in die situaties? Hoe reageer je dan? Wat voor gedrag is er dan? Op het moment dat je op zoek gaat naar antwoorden op dat soort vragen ga je je een beeld vormen op de weg van je toekomst binnen die gebieden. Ga je de mogelijkheden van je toekomst zien. Als vanzelf worden er dan veel zaken duidelijk en als je goed genoeg kijkt worden ook de antwoorden op de vragen van vandaag duidelijk. Wordt helder wat er vandaag voor jou te doen is op zo’n gebied.